“Is er veel verbeterd? Dat is nog maar de vraag,” peinst Heringa. “Juist het idee van universaliteit dat in 1948 tot het opstellen van deze verklaring leidde wordt betwist, op het stuk van gelijkheid, vrijheid van meningsuiting en godsdienst. Toch moeten we het blijven herdenken. Er zijn nog steeds veel brandhaarden, maar er is de afgelopen decennia ook veel opgelost. Sinds de ondertekening van deze verklaring zijn er grote stappen gezet, het International Strafhof is opgericht en er zijn conflicten opgelost zoals in het voormalige Joegoslavië, Noord-Ierland en recent in Colombia. De mensen dragen er nog de littekens van, maar er wordt daar in ieder geval niet meer gevochten.”

Eleanor Roosevelt
De verklaring werd opgesteld onder leiding van de Amerikaanse presidentsvrouw Eleanor Roosevelt. Zij pleitte voor een niet-bindende tekst, zodat zo min mogelijk landen zich zouden onttrekken aan de ondertekening. De 192 lidstaten die op dit moment lid zijn van de Verenigde Naties (VN) hebben de verklaring – die is vertaald in meer dan 500 talen - allemaal ondertekend. “Bij de ondertekening van het verdrag dacht Nederland: ‘Dat kunnen we zondermeer ondertekenen, bij ons is alles perfect in orde.’ Later bleek dat ook in Nederland een aantal zaken niet op orde waren. Zoals de levenslange opsluiting van krankzinnigen of de gelijke behandeling van mannen en vrouwen. Vrouwen die geen kostwinnaar waren, hadden lange tijd geen recht op een uitkering en weduwnaars hadden geen recht op een weduwnaarsuitkering na overlijden van hun echtgenote. Er was onderscheid op geslacht in allerlei wetgeving… dus zo perfect was het hier ook niet. Maar het kan natuurlijk nog veel erger. ”

Rol van de VN
“Je kunt van de VN zeggen wat je wilt: ze functioneert gebrekkig, de Veiligheidsraad loopt niet goed en het vetorecht werkt niet en het is gepolitiseerd, dat is allemaal waar. Maar toch is er een systeem van toezicht op de rechten van de mens en zijn er rapporteurs die successen boeken, en grove schendingen en verdwijningen aan de orde stellen. Zonder de VN zou het allemaal nog veel slechter zijn.”

Cynisch
Het is vooral de grootschaligheid van de hedendaagse conflicten die Heringa somber stemmen. “Je zou er wel cynisch van worden, zeker als je kijkt naar grote delen van de wereld; zoals het Midden-Oosten, de Arabische wereld, Afrika, de vluchtelingenstroom… Wat er aan de hand is in Syrië, dat is een enorm groot conflict dat onoplosbaar lijkt en waaronder miljoenen mensen lijden. De gevechten en bombardementen gaan maar door, waardoor burgers worden afgesneden van voedsel en gezondheidszorg. Alsof er geen internationale verdragen bestaan, geen VN-inspecteurs, Rode Kruisverdragen en oorlogsregelingen. En dan die constante vluchtelingenstroom. Er zijn natuurlijk altijd vluchtelingenstromen geweest, maar dat waren meer economische migratiestromingen. Sommige bevolkingsgroepen migreerden per definitie, die gingen dan hier in de mijnen werken en dan daar. De huidige migratie heeft natuurlijk ook deels een economische achtergrond, maar de vluchtelingen uit Syrië bijvoorbeeld, dat zijn mensen die uit de shit komen of die vervolging willen vermijden.”

Op zo’n dag als de Dag van de Rechten van de Mens vindt hij het goed om hierbij stil te staan en ons af te vragen waarom het niet beter voor mekaar hebben. “We kunnen raketten naar Mars sturen, waarom kunnen we dit dan allemaal niet beter regelen?”